Fitne nedir / Kur’anı Kerimde Geçen Manaları

Fitne kelimesi F-T-N fiil kökünden türetilmiş bir isimdir. Sözlükte madeni ateşte eritmek, bir insana sahip olduğu fikrinden ve dininden döndürmek için eziyet etmek, aklını çelmek veya ayartmak, ‘an harfi ceriyle kullanıldığı zaman da, … den vazgeçirmek anlamlarına gelir.1 Türkçemizde ise fıtne ile geçimsizlik, karışıklık ve kargaşa anlamları kast edilir. 2

Fitne kelimesi Kur’an’da türevleriyle birlikte elli dokuz defa zikredilmiştir. Bunlardan otuz ikisi Mekki, yirmi yedisi de Medeni surede geçer. Suyuti fıtneyi bulunduğu ayetlerin bağlamlarını ya da seleften gelen rivayetleri dikkate alarak farklı anlamlarla açıklamıştır: Bunlar, şirk, sapkınlığa götürmek, öldürmek alıkoymak, mazeret, hüküm ve yargı, günah, hastalık, İbret, ukubet=ceza , azap, yakmak, imtihan ve delirmek şeklinde özetlenebilir. 3

[divider]

Kaynak:

1 Cevheri, İsmail b. Hammad, es-Sıhah, (Tah: A. A. Attar, Daru’l-ilm li’l-Melayin, Beyrut, 1990), VI,

2175: Riiğıb el-Isfehfuıi, el-Müfreclılt fi Garibi’!- Kuran (Kahraman neşriyat, İstanbul 1986), s. 559: Feyruzabadi, el-Kaını1su’I- Mulı1t (Dam ihyıli’t- t:ünlsi’l-arabi, Beyrut 1990), IV, 360; Heyet, Mu’ceınu’l- Vasit, F1N mad., s.673. 2 Türkçe Sözlük, (TDK, Ankara 1988), I, 508.

3 Suyuti, el-İtkan fi Ulumi’l- Kur’an (Kahraman neşriyat, İstanbul 1978), I, 186.

4-Yrd. Doç. Dr. Mesut ERDAL  / ”KUR’ AN’ DA FİTNE KA VRAMI ÜZERİNE DÜŞÜNCELER”  Makalesinden Alıntıdır