DİN HİZMETLERİNDE İLETİŞİMİN ÖNEMİ
Tarih boyunca insan hayatının pratiğinde hep var olmasına rağmen, özellikle yirminci asırda çok daha önem kazanmış ve bir bilim dalı halini almıştır. Konunun bilincinde olan bütün insanlar, meslekler, kurum ve kuruluşlar, muhatabıyla daha başarılı bir iletişim kurabilmek için iletişim sahasındaki her türlü bilgi, teknik ve tecrübelerden en üst seviyede faydalanmaya çalışmaktadırlar
İletişim: Duygu, düşünce veya bilgilerin akla gelebilecek her türlü yolla başkalarına aktarılmasıdır İletişimin olduğu her yerde etkileşim, etkileşimin olduğu yerde de iletişim vardır. Bu iki olgu birbirlerine vazgeçilmez parçalarıdır. Etkileşim bireyler arasında kurulan bir ilişki sürecidir. Zira insan olmadan iletişim gerçekleşmez İletişimden söz edebilmek için ortak bir platformda buluşmaya gerek vardır. Bu ortak platformda en az iki kişi ortak paylaşım içinde iletişimi sürdürebilir İletişim tarihin başlangıcından bugüne, bugünden sonsuza kadar olan dönemde insanların birbirine bağlayan ve onların dengeli ve uyumlu sosyal bir grup halinde yaşamalarını sağlayan bir etkileşimler bütünüdür. Bu etkileşimi sağlamada dilin çok önemli fonksiyonu vardır . Dilin de en temel işlevi iletişimdir İletişim tarz ve türleri hususunda farklı sınıflandırmalar yapılmıştır Bunlardan yaygın olarak kullanılanlardan biri şu şekildedir
Kişi içi iletişim:
İnsanın kendini tanımasını ifade eder
İnsanın çevresiyle kuracağı iletişim, kendi içinde başlar.
Kişi eğer iletişimde iyi olmak istiyorsa önce iç iletişimini mükemmelleştirmesi gerekmektedir
Kişiler arası iletişim:
Genel bir tanımlamayla, kaynağını ve hedefini insanların oluşturduğu iletişimlere ‘’kişiler arası iletişim’’ denir.
Sözlü ve sözsüz olmak üzere iki kısımdan oluşur
Örgüt içi iletişim:
İş ve işlev bölümü yaparak bir otorite hiyerarşi içinde, ortak bir amacı gerçekleştirmek için bir araya gelmiş insanların faaliyetleridir
Kitle iletişim:
Bir takım bilgilerin sembollerin, birtakım hedefeler tarafından üretilmesi , geniş insan topluluklarına iletilmesi ve bu insanlar tarafından yorumlanması sürecine denir.
Din hizmetlerinde iletişimin önemi:
İnsanlık tarihinin en ulvi hizmeti din hizmetidir. Böyle olduğu içindir ki yüce Allah, bu hizmeti öncelikle peygamberlere ve onların çevresindeki seçkin insanlara gördürmüştür. Bugün bu halkaya katılan din hizmetlileri ilahi mesaja aslına uygun olarak insanlara iletmek Onları bilgilendirmek, Yerine göre ikna edip motive etmek Onlarda iyi tutum ve davranışlar geliştirmek İyi olmayanları değiştirmek sorumluluğu üstlenmişlerdir Din hizmetlerinde asıl kaynak, dinin yegane sahibi bizzat yüce Allah’tır. O mesajını insanlar arasında seçtiği bir elçi, bir insan aracılığıyla iletmiştir. Bugünde din hizmeti sunanlar iletişim diliyle Allah’ın mesajını insanlara ulaştıran birer kaynak konumundadırlar. Kaynağın en önemli görevi dinin mesajını bilgi, tutum ve davranış olarak hedef/alıcı üzerinde etkileşimi sağlamaktır.
Bu sebeple din hizmeti sunan kaynak, kendini, peygamberlerin yolunun bir mirasçısı olarak görmeli; sorumlu olduğu dine hizmet işini ciddiye almalı ve ilahi mesajı insanlığa su içme rahatlığı içinde en güzel yöntemlerle sunmaya gayret etmelidir, Din hizmeti sunan kaynağın etkili iletişim yöntemlerini göz ardı etmesi iletişim sürecinin kopmasına sebep olabilir Din hizmeti insan aracılı bir iletişim türü olduğundan, dini iletişim bir kısım engelleri olabilir.
Din hizmeti sunan kaynağın:
Duygusal ögelerden yoksun
Diksiyonuz
Düz ve ölü anlatımı
Mesajın açık ve anlaşılır olmaması
Kuran sünnet ve bilimsel gerçeklerle bağdaşmayan bilgiler ve zihinleri zorlayan tereddütlü görüşler içermesi
Verilen mesajın konusunun çok alelade yada çok akademik olması vb. şeyler
Tüm bu sayılanlar birer iletişim engeli haline gelebilir ve iletişim sürecinin kopmasına sebep olabilir
Ayrıca iletişim sürecinin doğru yönetilememesi yüklendiğimiz misyona zarar vermiş olur
Sonuç :
Din hizmeti yüce Allah’ın elçisi Hz. Muhammed (as.) aracılığıyla insanlığa hidayet rehberi olarak gönderdiği ilahi kitap Kur’an‘ın mesajını yine O’nun tarafından belirlenen gayeye ve yöntemlere uygun olarak bütün insanlığa sunulmasıdır. Din hizmetinin etkinliği açısından dini mesajın iletişim psikolojisini uygun olarak oluşturulması gerekir İnsan hayatının vazgeçilmezlerinden olan din gibi önemli bir olgunun birey ve topluma anlatılması aktarılması işlevi çerçevesinde söz konusu olan ‘’din hizmetlerinde iletişimin’’ ne kadar önemli olduğu ortadadır İletişim biliminin verilerinden habersiz ‘’din hizmetlerinin; anlamama, anlaşılmama, ikna edememe veya verimsizlik gibi problemle karşılaşacağı muhakkaktır
Din hizmetlerinde iletişim psikolojisini göz ardı etme sıradan baştan sağma bir üslup ve davranışlar örüntüsü anlatmaya çabalamaya çalıştığımız işin bizim tarafımızdan zarar verilmesine insanları yaklaştırmak yerine daha da uzaklaşmasına sebep olur. Bu sebeple yüklendiğimiz misyonu ‘’iletişimin’’ ne kadar önemli bir bilim olduğunu farkına vararak yapmalıyız
Hazırlayan: Ahmet Bağsız