Tek Nefeste Su İçilir mi ?
Hadisi Şerif :
Ebu Said (ra) Mervan’ın yanına girmiştir. Mervan ona: “Resulullah (sav)’ın kaplara solumayı yasakladığını işittin mi?” diye sordu. Ebu Said (ra): “Evet!” dedi ve anlattı: “Adamın birisi: “Ben bir nefeste su içince bir türlü suya kanamıyorum (ne tavsiye edersiniz)?” diye sormuştu. Aleyhissalatu vesselam efendimiz: “Kabı ağzından ayır, nefes al (sonra içmeye devam et)!” buyurdu. Adam: “Kapta çer-çöp görürsem?” diye sordu. Efendimiz: “O takdirde suyu dök!” diye emretti.
Ravi : Hz. Ebu’l-Müsenna el’Cüheni
Kaynak :Muvatta, Sıfatu’n-Nebi 12, (2, 925), Tirmizi, Eşribe 15, (1888), Ebu Davud, Eşribe 16, (3722), İbnu Mace, Eşribe 23, (3427)
[divider]
Açıklama :
1- Hadisin Tirmizî’deki vechi daha sarih. Buna göre Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) içilen şeye solumayı, (yani su içme sırasında nefes alıp vermeyi) yasaklayınca, cemaatte bulunan bir zat tek solukta, yani içerken nefes alıp vermeden, içtiği su miktarıyla suya kanmadığını, daha içme ihtiyacı duyduğunu söyleyerek bir nevî itiraz eder. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm): “Nefes alma ihtiyacını duyunca, su kabını ağzından çek, nefesini al ver, sonra içmene devam et!” der. İkinci içişte, yine nefes alıp verme ihtiyacı duyulunca aynı şekilde kap ağızdan uzaklaştırılıp, nefes alıp verdikten sonra içmeye devam edilecektir. Şunu da belirtelim ki, bu hadisten, suyu tek solukta içmenin mübah olduğu hükmü de çıkarılmıştır. Çünkü, Efendimiz, adamı tek solukta içmekten nehyetmiyor, bilakis, “bir solukta suya doyamıyorsan bardağı ağzından uzaklaştır, (solu, sonra devam et) mânasında tavsiyede bulunuyor. Diğer hadiste sarih nehiy geldiğine göre, buradan çıkarılan cevaz tek solukta içmedeki kerâheti izale etmez.
2- Zürkânî, suyu nefes alarak içme emrinin hikmetlerini şöyle açıklar: “(Bardağı ağızdan ayırıp, nefes almak) kişiye olan hürmeti korur, töhmeti defeder, suyun bozulmasını (tegayyüre uğramasını) önler, suya tükrük sıçramasına mani olur, sömürerek içmedeki hayvana benzemeyi bertaraf eder. Hayvana benzemek, tabiatımızca da, şeriatimizce de mekruhtur.”
3- Zürkânî bu hadisi şerhederken İmam Mâlik’in yukarıda kaydettiğimiz üzere, hadisten tek solukta içmenin mübah olduğu hükmünü kaydettikten sonra, şahsen katılmasa da ‘Kîle’ ile sunduğu bazı farklı görüşlere de yer verir:
“Tek solukta içmek, mutlak olarak mekruhtur. Çünkü bu, şeytan işidir, çünkü bu hayvanların tarzıdır.” Tirmizî, İbnu Abbâs (radıyallâhu anhümâ)’dan merfu olarak şunu rivâyet etmiştir: “Develer gibi tek nefeste su içmeyin, fakat iki-üç solukta için. İçerken besmele çekin, bitirince de Allah’a hamdedin” (2250. hadis).
4- Hadiste aynı zatın bir başka sorusu mevzubahis: “Suyun üzerine çerçöp (veya batal dahi) denen yabancı bir madde görülecek olursa ne yapmalı?” Resûlullah’ın bu durumdaki tavsiyesi, “suyun içilmeyip dökülmesidir.